زیبایی در حکمت متعالیه
پایان نامه
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام - دانشکده الهیات
- نویسنده مهدی پرویزی
- استاد راهنما غلام رضا اعوانی سید رضی موسوی گیلانی
- تعداد صفحات: ۱۵ صفحه ی اول
- سال انتشار 1388
چکیده
بسمه تعالی مبانی فلسفی نقش زیرساختی در علوم ایفاء می کنند، و آموزه های خاصِ هر مکتب فلسفی، مایه ی تشخص علوم، به هویتی خاص و ممتاز، نسبت به علومِ نشأت گرفته از اصول سایر مکاتب فلسفی، می گردد. زیبایی شناسی نیز از این امر مستثنی نبوده و (هرچند که تا کنون در فرهنگ اسلامی و مکاتب فلسفی آن، به صورت مدون، تالیف و به رشته ی تحریر در نیامده اما) می تواند در دستگاه فلسفی حکمت متعالیه به صورتی کاملا (متمایز، از آن چه اکنون با همین عنوان، در دیگر فرهنگ ها و مکاتب بشری رایج است) نظام مند، سامان یافته و سربرآرد. در همین راستا، تبیین چیستی زیبایی و حقیقتش، نیازمند تمسک به کلیدی ترین نظریه های حکمت متعالیه پیرامون وجود، هم چون اصالت، وحدت، تشکیک، بساطت و ... است. از این رهگذر واقعیت زیبایی تنزل هر حقیقت، وظهور و نمود عینی آن می گردد. این ظهور منحصر در عالم ماده و مجرد امور ذهنی (مانند خیالات) نیست بلکه هرآنچه عین هستی یا بهره مند از واقعیت یگانه ی آن باشد به دلیل موجودیت، بر ذات خویش و یا غیر، نمودی عینی که موجب ابتهاج است، دارد. دیدگاه خاص حکیم شیراز در توضیح کیفیت ادراک و مراتب این تجلی، باعث می شود (برخلاف ایده های رایج در توجیه ادراک زیبایی) ادراک زیبایی محدود به حس (استتیک) و صرفا در نتیجه ی رویارویی با امور مادی ظلمانی نبوده و به واسطه ی تمایز بین موجوداتِ مراتب مختلفِ وجود، و کیفیت برقراری ارتباط با آن ها و حضورشان نزد مدرِک، انحاء ادراک زیبایی؛ با کیفیات خاصه ای صورت گیرد که در تمام مراتب و نحوه های مختلف ادراک زیبایی، زیبایی؛ خود یا صورت ش نزد مدرِک حاضر و به درک حضوری، شهود می شود. از آن جا که برای هر واقعیت، تجلیات و آثاری به عنوان لوازم وجودی، رخ می نماید؛ زیبایی و ادراکش نیز (با توجه به قرائت جدیدی که از آنان ارائه می گردد) مصاحب با لوازمی از قبیل سعادت و ابتهاج، ادراک امر زیبا، حرکت جوهری در مدرِک و وصول و اتحادش با زیبایی و نهایتاً زیبا شدن مدرِک، خواهند بود.
منابع مشابه
تأویل هنجارمحور در حکمت متعالیه
تأویل در حوزة معرفتشناسی دینی، کلامی، فلسفی و عرفانی از واژههای پرکاربرد و پرتأثیر است. حکمای متعالی و عرفای محقق قلمرو تأویل را به حوزة هستیشناسی نیز مرتبط دانسته و سرچشمة تأویل در حوزة الفاظ و مفاهیم را در این مبدأ مستقر دیدهاند. بیان ربط این دو حوزه از اهداف مهم حکمای متعالی در تفسیر متون دینی است که پیشاپیش سبب زدودن شبهات نیز میشود. برجستهسازی مقصود و همگرایی این دانایان در منظور از ...
متن کاملسرشت سیاست در حکمت متعالیه
چکیده بیان مفهوم و سرشت سیاست از وظایف مهم فلسفة سیاسی است و بدون فهم این موضوع نمیتوان از دیگر مباحث فلسفة سیاسی سخن به میان آورد. این مفهوم از دیدگاه حکمای حکمت متعالیه بحث شده است و یکی از مؤثرترین فلسفههای شناختهشده در ایران است که فلسفة وجودی انقلاب اسلامی قرار گرفت. به گونهای که بیشترین تعامل را با جامعة سیاسی ایران و رخدادها و تحولات آن برقرار کرد. تلاش شده است تا دربارة مفهوم سیاست...
متن کاملبایستههای عقلانیت در حکمت متعالیه
عقلانیت و خردورزی، برجستهترین فعل و شاخصة فصل اخیر انسانیت است، که مکتبهای مختلف فکری و فلسفی برترین و ماندگارترین اعتبار خود را در قوت انتساب به آن میبیند. این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که: حکمت متعالیه بهعنوان عالیترین نماد عقلانیت شیعی، شرایط اساسی درستاندیشی و خردورزی حکیمانه را چگونه ترسیم کرده است و بر چه عناصری استوار میکند؟ و خردورزان را برای نیل به حقیقت و گشودن افقهای ...
متن کاملروششناسی شناخت در حکمت متعالیه
روششناسی شناخت در حکمت متعالیه شناخت و معرفت از مقولههایی است که همه حکما و فلاسفه در مورد آن به بحث و تحقیق میپردازند، آنچه مهم و هدف اصلی است بررسی روش های رسیدن به شناخت و منابع آن است که تحت عنوان روش شناسی شناخت یاد می شود ،در روش شناسی شناخت باید به منابع اصلی فیلسوف در رسیدن به شناخت توجه کرد.ملاصدرا روش و متد کاملا جدید و تازه ای دارد و اینکه هیچ یک از روش های قبل خود را اعم ا...
متن کاملمفهوم حکمت سیاسی متعالیه
درباره حکمت در فلسفه و اندیشه اسلامی اگرچه مطالبی گفته و نوشته شده است اما همچنان نیازمند تدوین مقالاتی است که بتواند بر اساس رویکردهای جدید مانند فلسفه سیاسی، این دانشواژه را تبیین نماید. در این مقاله بیشتر بر آن هستیم که به تبیین حکمت عملی و سیاسی در آثار ملاصدرا و حکمای حکمت متعالیه بپردازیم اما طبیعی است که تبیین آن بدون اشاره به خود مفهوم حکمت ممکن نیست. از این رو برای ارائه نگاهی جامع به...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام - دانشکده الهیات
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023